Ong cần hút bao nhiêu bông hoa để làm được 1kg mật? Có phải bạn cũng đang thắc mắc về vấn đề này?. Vậy thì hay cùng Mật ong Tây Bắc tìm câu trả lời chi tiết ngay bây giờ trong phần nội dung bên dưới này bạn nhé!
Cần bao nhiêu bông hoa ong mới làm được 1kg mật?
Mật ong là kết tinh của hàng triệu chuyến bay kéo dài, nên câu trả lời thật đáng kinh ngạc! Theo ước tính, một con ong mật phải tích cực bay 88.000 km và hút mật hoa từ khoảng 2 triệu bông hoa để sản xuất ra chỉ 500g mật ong.
Như vậy, để có được 1kg mật ong, số hoa cần hút sẽ gần như gấp đôi – khoảng 4 triệu bông hoa. Các con số này minh chứng rằng mỗi giọt mật ong là thành quả của công sức cực lớn của cả đàn ong. Thậm chí, với quy mô cả đàn ong, một ước tính khác cho thấy để tạo ra 1kg mật, một tổ ong phải thăm khoảng 2,700,000 bông hoa.
Trong khi đó, các nguồn nước ngoài tính toán rằng ong phải ghé 50 triệu hoa để thu đủ mật cô đặc thành 1kg. Sự chênh lệch này do cách tính khác nhau (mỗi con ong riêng lẻ hay cả đàn) nhưng đều cho thấy số hoa cần tới là vô cùng lớn.
Quá trình ong tạo ra mật ong
Quá trình tạo mật ong diễn ra rất kỳ công và có nhiều giai đoạn phối hợp nhịp nhàng:
Tìm kiếm mật hoa: Những “ông trinh sát” ong thợ bay đi khắp nơi để tìm các loài hoa có nhiều mật. Khi phát hiện khu vực tốt, chúng quay về tổ thông báo cho đồng đội bằng hiệu lắc vòi (khiêu vũ nghiêng) và âm thanh đặc biệt.
Hút mật và xử lý ban đầu: Các ong thợ khác bay đến khu vực hoa đã được chỉ định và dùng vòi dài để hút từng giọt mật hoa rồi chứa trong dạ dày ong (dạ dày mật). Dạ dày mật này chứa được khoảng 40–70 mg mật hoa một lần, tương đương gần bằng trọng lượng ong thợ. Mỗi chuyến, một ong có thể thăm 100–1.500 bông hoa để làm đầy dạ dày. Trong quá trình ăn mật hoa, các enzyme trong dạ dày ong đã bắt đầu phân giải đường phức thành đường đơn giản hơn.
Nhai và cô đặc: Về tổ, ong thợ chuyển nhượng mật hoa cho ong nhai (độ tuổi khoảng 12–17 ngày) để tiếp tục xử lý. Các con ong nhai trộn mật hoa với enzyme trong nước bọt, “nhai” khoảng 30 phút giúp loại bỏ vi khuẩn và biến mật hoa thành một hỗn hợp có kết cấu đặc hơn.
Dự trữ và bay hơi: Mật thành phẩm được phân phối vào các ô sáp lục giác trong tổ. Tại đây, các ong dùng cánh quạt cho hơi nước bốc hơi đến khi mật còn độ ẩm chỉ khoảng 17%. Cuối cùng, khi mật đã đủ đặc, ong chít kín ngăn bằng nắp sáp ong để bảo quản. Cứ như vậy, ong thợ nhai và quạt cánh lặp đi lặp lại quy trình để mỗi ô sáp chứa đựng “chén mật” tự nhiên – một loại mật ong nguyên chất, dồi dào dinh dưỡng.
Số lượng bông hoa cần thiết cho 1kg mật ong
Như đã nêu, “mỗi con ong cần phải bay hết 88.000 km và dùng đến 2 triệu bông hoa để sản xuất 500 g mật”. Ta suy ra 1kg (gấp đôi 500g) cần khoảng 4 triệu bông hoa. Chưa hết, một con số khác từ bài viết nước ngoài cho thấy “một đàn ong cần phải ghé khoảng 2,700,000 bông hoa để sản xuất 1 kg mật”. Dù khác biệt về cách tính (đơn cá thể so với cả tổ) thì ước tính phổ biến nhất là vài triệu bông hoa cho 1kg mật ong.
Một tính toán chuyên sâu hơn thậm chí cho thấy ong phải ghé tới 50.000 bông hoa chỉ để tạo ra 1g mật, tức khoảng 50 triệu hoa cho 1kg mật. Số liệu này xuất phát từ việc mật hoa chứa đến 80% nước phải được cô đặc lại. Như vậy, dù ước tính dao động, một điều chắc chắn: lượng hoa cần dùng cho 1kg mật là cực kỳ lớn, và nó đòi hỏi hàng trăm, hàng ngàn con ong hợp sức làm việc không ngừng nghỉ.
Những con số ấn tượng về ong và mật ong
- Đường bay siêu dài: Để kiếm đủ mật hoa 500g, một con ong phải bay quãng đường lên đến 88.000 km (tương đương bay vòng quanh Trái Đất hơn hai lần).
- Đóng góp từ cả đàn: Trung bình mỗi năm, một đàn ong khỏe mạnh có thể sản xuất được 27–45 kg mật ong (tương đương chừng 2–3 triệu bông hoa được thăm). Trong khi đó, một cá thể ong trong suốt đời (4–6 tuần) chỉ làm ra khoảng 1/12 muỗng cà phê mật (0,625g) nên cần cả đàn mới đạt được số lượng lớn.
- Hai dạ dày thông minh: Ong mật có hai cái dạ dày: một để tiêu hóa thức ăn và một chuyên đựng mật hoa. Dạ dày mật ngăn không cho enzyme phân hủy đường ngay lập tức, giúp ong mang mật hoa về tổ an toàn. Khi đầy, dạ dày mật ong chứa gần bằng trọng lượng ong, và ong phải trung chuyển đến tổ qua nhiều “công đoạn” mới biến được thành mật ong.
Tất cả những con số trên cho thấy làm mật ong là một “nhiệm vụ tập thể” mà mỗi cá nhân ong chỉ góp một phần nhỏ. Hàng tỷ bông hoa, hàng trăm ngàn cây cối, và sự hợp tác tuyệt vời của đàn ong mới đem lại được 1kg mật ong ngọt lành cho con người.
Vai trò của ong mật trong thiên nhiên
Không chỉ tạo ra mật, ong mật còn là những công nhân thụ phấn đắc lực. Trong quá trình hút mật hoa, ong đồng thời mang phấn hoa dính trên cơ thể từ hoa này sang hoa khác.
Nhờ vậy, “một phần ba lượng thực phẩm của chúng ta phụ thuộc vào quá trình thụ phấn của ong”. Trái cây, rau củ, hạt ngũ cốc… nhiều loại cây trồng chỉ ra quả tốt nhờ ong. Có thể nói, tuy nhỏ bé, ong mật góp phần bảo đảm đa dạng sinh học và sản lượng lương thực cho con người.
Thành phần và lợi ích của mật ong nguyên chất
Mật ong nguyên chất là một “thức ăn bổ dưỡng”: chủ yếu là các loại đường tự nhiên (fructose, glucose, sucrose) và chứa một lượng nhỏ protein, vitamin, khoáng chất (canxi, sắt, kẽm…) cùng các enzyme và chất chống oxi hóa.
Cụ thể, mật ong cung cấp năng lượng từ carbohydrate và vitamin – khoáng chất giúp tăng cường sức đề kháng. Chính vì vậy, mật ong thường được dùng làm thuốc thiên nhiên: làm dịu cơn ho, kháng khuẩn vết thương, dưỡng da, đồng thời là chất làm ngọt tự nhiên trong ẩm thực.
Ví dụ thực tế: Hàng nghìn năm qua, người ta dùng mật ong để chữa ho, làm giảm đau họng, kích thích tiêu hóa… Dân gian cũng có nhiều bài thuốc từ mật ong: mật ong chưng lá hẹ, mật ong gừng giúp giảm ho, kháng viêm. Hiện nay, y học cũng công nhận mật ong nguyên chất chứa enzyme kháng khuẩn tự nhiên (như hydrogen peroxide) và các chất chống oxy hóa (acid phenolic), hữu ích cho sức khỏe.
>>> Có thể bạn chưa biết:
Như vậy, để tạo ra 1kg mật ong cần hàng triệu bông hoa và công sức của hàng ngàn con ong. Mỗi giọt mật ong chúng ta thưởng thức không chỉ chứa đường và vitamin tốt cho sức khỏe, mà còn chất chứa sự kỳ diệu của thiên nhiên và công lao to lớn của ong mật.
Hãy trân trọng và bảo vệ loài ong – “những người bạn bé nhỏ” vô giá của chúng ta – đồng thời chọn mua mật ong nguyên chất để hấp thụ trọn vẹn những giá trị dinh dưỡng và niềm ngọt ngào tự nhiên mà ong mật mang lại.
