Mật ong có hạn sử dụng không? Nếu có thì sẽ bao lâu? Cùng Mật ong Tây Bắc tìm hiểu lời giải chi tiết nhất ngay trong bài viết này bạn nhé!
Mật ong nổi tiếng là thực phẩm “vật bất ly thân” có thể để mãi mà không hỏng. Trên thực tế, người ta từng phát hiện mật ong hàng ngàn năm tuổi vẫn có thể ăn được mà không gặp vấn đề gì. Nguyên nhân là mật ong có độ ẩm rất thấp, tính axit cao và chứa nhiều enzyme kháng khuẩn, nên nếu được để kín, ở nơi khô ráo – thoáng mát, nó gần như không thể hư hỏng.
Tóm lại, bản chất mật ong không có chất bảo quản hóa học, nên về cơ bản mật ong nguyên chất không có “hạn dùng” cố định; chỉ khi bảo quản sai cách hoặc lẫn tạp chất thì mới bị lên men biến chất.
Thời gian dùng mật ong tốt nhất
Mặc dù mật ong không hết hạn hoàn toàn, các chuyên gia dinh dưỡng và nhà sản xuất khuyên nên dùng mật ong trong khoảng 2–3 năm kể từ khi khai thác. Ví dụ, nghiên cứu cho thấy trung bình chỉ nên dùng mật ong trong 2 năm sau thu hoạch. Sau thời gian này, chất lượng mật ong sẽ giảm dần – vị ngọt thanh tự nhiên chuyển sang đắng, màu sắc sẫm hơn và hàm lượng enzyme quý bị hao hụt. Nhiều loại mật ong thương mại cũng ghi hạn dùng trên bao bì khoảng 2–3 năm kể từ ngày sản xuất.
Đặc biệt, mật ong rừng (bao gồm mật ong Tây Bắc nguyên chất) thường chứa nhiều phấn hoa và ít qua xử lý, nên dễ lên men hơn khi để lâu. Vì vậy, các chuyên gia khuyến nghị mật ong rừng chỉ nên dùng trong khoảng 1–2 năm từ ngày thu hoạch. Trái lại, mật ong nuôi có thể để được lâu hơn, thường đến 3 năm nếu bảo quản tốt.
Thực tế, một số sản phẩm mật ong rừng Tây Bắc nguyên chất cũng nêu rõ “Hạn sử dụng: 2 năm là thời gian tốt nhất để sử dụng” trên nhãn. Lưu ý thêm là trong mật ong có chất Hydroxy Methyl Furfurol (HMF) – tích lũy khi bảo quản lâu ở nhiệt độ cao – có thể gây hại nếu dư thừa. Vì vậy, việc dùng mật ong trong 2–3 năm đầu giúp giữ được hương vị và dinh dưỡng tốt hơn.
Dấu hiệu nhận biết mật ong hỏng
Mật ong hỏng (lên men hoặc thiu) thường có màu sắc, mùi vị thay đổi rõ:
- Màu sắc: Mật ong bị hỏng thường chuyển sang nâu đậm hoặc đen, trên bề mặt nổi bọt khí trắng.
- Mùi thơm: Mật ong ban đầu có hương hoa ngọt dịu, còn mật ong hỏng có mùi hắc, chua hoặc cay nồng khó chịu.
- Vị giác: Khi nếm sẽ cảm thấy mật ong có vị chua đắng hoặc cay nồng, khác hẳn vị ngọt thanh ban đầu.
Khi mật ong có cả ba dấu hiệu trên – sẫm màu, nổi bọt và hương vị lạ – thì tốt nhất nên bỏ đi, vì đó là mật ong đã bị biến chất, không dùng tiếp.
Lưu ý, mật ong kết tinh (đóng đường) là hiện tượng tự nhiên của mật ong nguyên chất chứ không phải là hỏng. Kết tinh chỉ khiến mật ong đặc hơn, bạn có thể đun ấm để mật tan chảy lại. Tuy nhiên, kết tinh quá nhiều có thể làm giảm chất lượng nhẹ, vì vậy nên sử dụng mật ong trước khi nó bắt đầu đông đặc nhiều.
Cách bảo quản mật ong đúng cách
Để mật ong giữ được chất lượng lâu nhất, cần chú ý bảo quản đúng cách:
- Bình chứa: Dùng hũ/chai thủy tinh đậy kín (hoặc nhựa thực phẩm chất lượng cao) là tốt nhất, vì thủy tinh không màu không mùi, không phản ứng hóa học với mật ong. Hạn chế để mật ong trong lọ gỗ hoặc kim loại, vì có thể làm mật ong hấp thu mùi hương và sinh độc tố theo thời gian.
- Nhiệt độ và vị trí: Để nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ ổn định khoảng 21–27°C. Tránh ánh nắng trực tiếp, nơi bếp núc nóng ẩm (gây biến đổi màu, mùi). Tuyệt đối không nên để trong ngăn đá hay tủ lạnh, vì nhiệt độ quá thấp sẽ làm mật ong kết tinh và mất bớt độ nhớt.
- Độ ẩm và đóng nắp: Mật ong rất hút ẩm, vì thế sau khi dùng xong cần đóng nắp kín ngay. Để mật ong hở lâu dưới không khí ẩm có thể khiến nấm men phát triển, lên men tạo rượu, làm mật ong bị thiu.
>>> Click để biết thêm về:
Có nên cho mật ong vào tủ lạnh hay không?
Và thời gian uống mật ong tốt nhất bạn nhé!
Tóm lại, mật ong chất lượng cao nếu bảo quản đúng cách thì gần như không có ngày hết hạn tuyệt đối, song để đảm bảo hương vị và dinh dưỡng tốt nhất, nên dùng trong 2–3 năm kể từ ngày khai thác. Với mật ong rừng nguyên chất như mật ong Tây Bắc, việc dùng sớm (trong khoảng 1–2 năm) càng tốt để tránh lên men chua.
Nếu gặp mật ong đã quá lâu mà không có dấu hiệu hư (màu vẫn trong, thơm thoảng, chưa nổi bọt), bạn vẫn có thể sử dụng bình thường – chỉ cần đảm bảo mật ong luôn được đậy kín, để nơi khô ráo, tránh nhiệt độ quá cao hoặc độ ẩm. Theo dõi những dấu hiệu bất thường (màu đen, mùi khó chịu, vị chua) để kịp thời bỏ mật ong đã lên men. Bằng cách tuân thủ những lưu ý trên, bạn sẽ khai thác được tối đa lợi ích của mật ong mà vẫn an toàn và hiệu quả.
